Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Erbo-pradenco
Anthoxanthum odoratum subsp. odoratum
Poaceae Graminaceae
Autre noum : Erbo-de-prat.
Nom en français : Flouve odorante.
Descripcioun :L'erbo-pradenco trachis dins li relarg pulèu umide e au lume coume lis esclargiero de fourèst. Se recounèis à sis enflourejado qu'un cop maduro soun jauno e lusènto. Se regardas li flour veirés que li glumo soun forço diferènto, uno grosso e uno pichoto. La subsp. odorata èi lisco sus si lemma. La lengueto èi longo e bourdado de péu (fotò).
Usanço :L'erbo-pradenco a uno bono óudour de fen sega e pòu servi pèr n'en faire de tè (vertuous contro lis espaime). Perfumo la car (cambajoun "au fen"). Pamens à forto doso la coumarino, que douno la coulour jauno, es empouisounanto (dicoumaròu -anti vitamino K).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60(100) cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anthoxanthum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 9 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Prado umido
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Anthoxanthum odoratum subsp. odoratum L., 1753